Ξέρετε από πού πηγάζει η δύναμη;
Εισαγωγή
Έχετε ποτέ αναρωτηθεί από πού πηγάζει η δύναμη και πως μπορεί να αξιοποιηθεί αποτελεσματικά μέσα σε μια ομάδα;
Μετά το πέρας αυτής της δραστηριότητας θα είστε ένα βήμα πιο κοντά στο να μπορείτε να καταλάβετε τους λόγους για τους οποίους ο/η ηγέτης (ή αρχηγός ομάδας, ανώτερος κτλ) σας συμπεριφέρεται με τον τρόπο που συμπεριφέρεται ή, σε περίπτωση που έχετε εσείς ένα τέτοιο ρόλο, θα αποκτήσετε καλύτερη γνώση για το πώς μπορείτε να αναπτύξετε νέες βάσεις δύναμης προκειμένου να αξιοποιήσετε τον καλύτερο εαυτό της ομάδας σας.
Η ηγεσία και η δύναμη είναι στενά συνδεδεμένες. Ο κόσμος τείνει να ακολουθεί τους ισχυρούς. Και αφού οι άλλοι ακολουθούν, το άτομο με δύναμη χαράζει την πορεία που ακολουθείται. Οι ηγέτες όμως έχουν εξουσία για διάφορους λόγους. Ορισμένοι είναι ισχυροί επειδή από μόνοι τους έχουν τη δυνατότητα να δώσουν ένα μπόνους ή μια αύξηση. Άλλοι είναι ισχυροί επειδή μπορούν να σας απολύσουν ή να σας αναθέσουν εργασίες που δεν σας αρέσουν.
Πάνω από μισό αιώνα πριν, το 1959, δύο κοινωνικοί ψυχολόγοι, ο John French και ο Bertram Raven, διεξήγαγαν μια από τις πιο αξιοσημείωτες έρευνες που προσπαθούσαν να καταλάβουν γιατί μερικοί ηγέτες μας επηρεάζουν και πόσο προετοιμασμένοι είμαστε να αποδεχθούμε τη δύναμή τους...

Οι French και Raven εντόπισαν τις ακόλουθες πέντε τύπους δύναμης:
v Η δύναμη της Νομιμότητας –πηγάζει από την πεποίθηση ότι ένα άτομο έχει το επίσημο δικαίωμα να απαιτήσει και να περιμένει τη συμμόρφωση και την υπακοή από άλλους
v Η δύναμη της Ανταμοιβής –πηγάζει από την ικανότητα ενός ατόμου να οδηγήσει με τις δράσεις του κάποιον σε συμμόρφωση
v Η δύναμη της Εξειδίκευσης – πηγάζει από τα υψηλά επίπεδα δεξιοτήτων και γνώσεων ενός ατόμου
v Η δύναμη της Αναφοράς – πηγάζει από την αντιληπτή ελκυστικότητα/επιρροή, αξία και το δικαίωμα στον σεβασμό από άλλους.
v Η δύναμη του Εξαναγκασμού – πηγάζει από την πεποίθηση ότι ένα άτομο μπορεί να τιμωρήσει άλλους για μη συμμόρφωση.
Έξι χρόνια αργότερα, ο Raven πρόσθεσε μία επιπλέον βάση δύναμης:
v Δύναμη των Πληροφοριών – πηγάζει από την ικανότητα του ατόμου να ελέγχει τις πληροφορίες που χρειάζονται οι άλλοι για να πετύχουν κάτι.
“Η αξία ενός ανθρώπου φαίνεται από το πώς χειρίζεται τη δύναμη.” - Plato
Μετά το πέρας αυτής της δραστηριότητας θα είστε ένα βήμα πιο κοντά στο να μπορείτε να καταλάβετε τους λόγους για τους οποίους ο/η ηγέτης (ή αρχηγός ομάδας, ανώτερος κτλ) σας συμπεριφέρεται με τον τρόπο που συμπεριφέρεται ή, σε περίπτωση που έχετε εσείς ένα τέτοιο ρόλο, θα αποκτήσετε καλύτερη γνώση για το πώς μπορείτε να αναπτύξετε νέες βάσεις δύναμης προκειμένου να αξιοποιήσετε τον καλύτερο εαυτό της ομάδας σας.
Η ηγεσία και η δύναμη είναι στενά συνδεδεμένες. Ο κόσμος τείνει να ακολουθεί τους ισχυρούς. Και αφού οι άλλοι ακολουθούν, το άτομο με δύναμη χαράζει την πορεία που ακολουθείται. Οι ηγέτες όμως έχουν εξουσία για διάφορους λόγους. Ορισμένοι είναι ισχυροί επειδή από μόνοι τους έχουν τη δυνατότητα να δώσουν ένα μπόνους ή μια αύξηση. Άλλοι είναι ισχυροί επειδή μπορούν να σας απολύσουν ή να σας αναθέσουν εργασίες που δεν σας αρέσουν.
Πάνω από μισό αιώνα πριν, το 1959, δύο κοινωνικοί ψυχολόγοι, ο John French και ο Bertram Raven, διεξήγαγαν μια από τις πιο αξιοσημείωτες έρευνες που προσπαθούσαν να καταλάβουν γιατί μερικοί ηγέτες μας επηρεάζουν και πόσο προετοιμασμένοι είμαστε να αποδεχθούμε τη δύναμή τους...

Οι French και Raven εντόπισαν τις ακόλουθες πέντε τύπους δύναμης:
v Η δύναμη της Νομιμότητας –πηγάζει από την πεποίθηση ότι ένα άτομο έχει το επίσημο δικαίωμα να απαιτήσει και να περιμένει τη συμμόρφωση και την υπακοή από άλλους
v Η δύναμη της Ανταμοιβής –πηγάζει από την ικανότητα ενός ατόμου να οδηγήσει με τις δράσεις του κάποιον σε συμμόρφωση
v Η δύναμη της Εξειδίκευσης – πηγάζει από τα υψηλά επίπεδα δεξιοτήτων και γνώσεων ενός ατόμου
v Η δύναμη της Αναφοράς – πηγάζει από την αντιληπτή ελκυστικότητα/επιρροή, αξία και το δικαίωμα στον σεβασμό από άλλους.
v Η δύναμη του Εξαναγκασμού – πηγάζει από την πεποίθηση ότι ένα άτομο μπορεί να τιμωρήσει άλλους για μη συμμόρφωση.
Έξι χρόνια αργότερα, ο Raven πρόσθεσε μία επιπλέον βάση δύναμης:
v Δύναμη των Πληροφοριών – πηγάζει από την ικανότητα του ατόμου να ελέγχει τις πληροφορίες που χρειάζονται οι άλλοι για να πετύχουν κάτι.
“Η αξία ενός ανθρώπου φαίνεται από το πώς χειρίζεται τη δύναμη.” - Plato
Ασκηση
Διαδικασία

1. Έρευνα - Αποκτήστε γνώση και κατανόηση!
Εντός της ομάδας σας, κάντε έρευνα σχετικά με τους 5 τύπους δύναμης που περιγράφοντι από τους French και Raven. Χρησιμοποιήστε τις ακόλουθες πηγές για την έρευνά σας:
- διαβάστε για τους 5 τύπους δύναμης μέσω των συνδέσμων που υπάρχουν στο μέρος Χρήσιμες Συνδέσεις
- παρακολουθείστε βίντεο από το Youtube (δείτε την ενότητα Βίντεο)
- παρακολουθείστε ομιλίες Ted σχετικά με την ηγεσία και τους 5 τύπους δύναμης
Σε περίπτωση που κάτι δεν είναι ξεκάθαρο, μιλήστε με τον εκπαιδευτή σας.
Συζητήστε τα ευρήματά σας και βεβαιωθείτε ότι κατανοούν όλοι στην ομάδα σας το πώς λειτουργούν αυτοί οι τύποι δύναμης και ποια είναι τα τυπικά χαρακτηριστικά πίσω από αυτούς. Εντοπίστε παραδείγματα από την πραγματική ζωή. Μπορείτε για παράδειγμα να σκεφτείτε προσωπικότητες από την πολιτική και την ιστορία, αθλητές, τους δασκάλους σας στο σχολείο, τους γονείς σας στο σπίτι... Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορεί να χρησιμοποιηθεί η δύναμη.
Φτιάξτε ένα ερωτηματολόγιο το οποίο να περιέχει 5 ερωτήσεις σχετικά με κάθε τύπο δύναμης. Αυτό το ερωτηματολόγιο πρέπει να είναι ένα εργαλείο για τα μέλη της ομάδας προκειμένου να αξιολογούν τους ηγέτες τους. Συμπεριλάβετε ερωτήσεις σχετικά με τους 5 τύπους δύναμης για τους οποίους έχετε συγκεντρώσει πληροφορίες. Βάση αυτού του ερωτηματολογίου, θα πρέπει αργότερα να προσδιορίσετε τον τύπο της δύναμης που χρησιμοποιήθηκε στην ομάδα σας. Σκεφτείτε ερωτήσεις που σχετίζονται με τη συμπεριφορά των διάφορων ηγετών. Ποια θα είναι η συμπεριφορά των ηγετών εάν είχαν δύναμη της Νομιμότητας, της Ανταμοιβής, της Εξειδίκευσης, της Αναφοράς, του Εξαναγκασμού ή των Πληροφοριών
2. Ιδρύστε φανταστική εταιρεία - Ακολουθήστε το όνειρό σας!
Αφού ολοκληρώσετε την έρευνά σας και βεβαιωθείτε ότι όλα τα μέλη της ομάδας σας έχουν κατανοήσει πλήρως τους τύπους δύναμης που αναφέρουν οι French και Raven, σκεφτείτε το ενδεχόμενο ίδρυσης της εταιρείας σας. Με τη βοήθεια του εκπαιδευτή σας, αποφασίστε τι είδους εταιρεία (παραγωγή, υπηρεσίες, οικογενειακή επιχείρηση, κ.λπ.) θα θέλατε να έχετε. Σε ποιο τομέα/βιομηχανία θα ανήκει; Ποια είναι τα απαραίτητα τμήματα και φάσεις παραγωγής που πρέπει να έχει; Ποιες είναι οι ενέργειες που πρέπει να γίνουν για την εκπλήρωση της αποστολής των τμημάτων (ομάδων);
Όταν θα έχετε τις απαντήσεις σε όλες αυτές τις ερωτήσεις, βρείτε τα άτομα με τα οποία θέλετε να δημιουργήσετε μια ομάδα και αποφασίσετε ποιο τμήμα της εταιρείας θα θέλατε να εκπροσωπήσετε. Όταν τελειώσετε, αποφασίστε μια εργασία που θα θέλατε να διεκπεραιώσει η ομάδα σας. Να θυμάστε ότι για την προκαταρκτική αυτή εργασία πρέπει να εργάζεται μια ομάδα 3-4 ατόμων. Για παράδειγμα:
Παράδειγμα 1: εάν η ομάδα εκπροσωπεί το Τμήμα Μεταφορών - θα πρέπει να φροντίσει να οργανώσει τη μεταφορά αγαθών / προσώπων από το σημείο Α στο σημείο Β.
Παράδειγμα 2: εάν η ομάδα εκπροσωπεί το Τμήμα Παραγωγής, θα πρέπει να οργανώσει τη δημιουργία / κατασκευή ενός προϊόντος.
3. Συγκεντρώστε τις πληροφορίες σας - ορίστε ηγέτες!
Αφού ήδη έχετε αποφασίσει την εργασία για την οποία 8α εργαστεί η ομάδα σας, ορίστε έναν ηγέτη. Βεβαιωθείτε ότι κάθε μέλος της ομάδας καταλαβαίνει ποια είναι η αποστολή. Σχεδιάστε τις φάσεις εργασίας σας και βεβαιωθείτε ότι κάνατε δίκαιη κατανομή εργασίας.
Σύμφωνα με όσα έχετε μάθει προηγουμένως σχετικά με τους τύπους δύναμης στην ηγεσία, παρατηρήστε ο ένας τον άλλον μέσα στις ομάδες σας. Κάντε σημειώσεις, μιλήστε και προσπαθήστε να κάνετε τη διαφορά σε περίπτωση που νομίζετε ότι είναι αυτό είναι απαραίτητο.
Παρατηρήστε τον ηγέτη και τα μέλη της ομάδας σας! Προσέξτε τη συμπεριφορά των ηγετών και των συμμαθητών σας ... Ήταν ηγέτης ή διευθυντής ο ηγέτης της ομάδας σας
Εκπαιδευτικά Αποτελέσματα
Με το τέλος της Διαδικτυακής Εξερεύνησης, ο μαθητής πρέπει να:
Γνώσεις | Δεξιοτητες | Στάσεις |
· βασικές έννοιες του στρατηγικού σχεδιασμού · ανάλυση SWOT · τρόπος καθορισμού στόχων SMART και ανάπτυξη σχεδίων δράσης για την επίτευξη αυτών των στόχων |
· Περιγραφή των βημάτων για την ανάπτυξη ενός στρατηγικού σχεδίου · Δημιουργία οράματος και αποστολής για την επίτευξη προσωπικών στόχων και σκοπών · Εφαρμογή της διαδικασίας ανάλυσης SWOT για εντοπισμό Πλεονεκτημάτων, Αδυναμιών, Ευκαιριών και Απειλών για ένα προϊόν, μια υπηρεσία ή μια εταιρεία · Καθορισμός στόχων SMART για ένα προϊόν, μια υπηρεσία ή μια εταιρεία · Επιλογή και Ενσωμάτωση πληροφοριών από διάφορες πηγές για τη δημιουργία ενός στρατηγικού σχεδίου |
· Καθορισμός ενός στρατηγικού πλάνου για τη λήψη αποφάσεων · Δημιουργία και ακολουθία ενός σχεδίου για την ολοκλήρωση μιας εργασίας και καθηκόντων · Χρήση των αποτελεσμάτων της ανάλυσης SWOT για την ανάπτυξη ενός πλάνου δράσης |
Συμπέρασμα
Μετά την κατανόηση αυτών των διαφορετικών τύπων δύναμης, μπορείτε τώρα να βεβαιωθείτε ότι κάθε φορά που θα προκύψει η περίσταση θα χρησιμοποιήσετε μόνο εκείνους που μπορούν να εμπνεύσουν την ομάδα σας να δείξει τον καλύτερο της εαυτό.
“Το μόνο πλεονέκτημα της εξουσίας είναι ότι μπορείτε να κάνετε περισσότερο καλό.”- Baltasar Gracian
Βίντεο
EPM – Expert Program Management
https://www.youtube.com/watch?v=VJztnIFPO4o
Ο Brian Tracy για με τους τύπους δύναμης
https://www.youtube.com/watch?v=vilZazhIjoc
Ο Προπονητής Επικοινωνίας Alex Lyon για τους 5 τύπους δύναμης
https://www.youtube.com/watch?v=S4V2FlNR_h4
Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων του Brighton (Brighton School of Business and Management)
https://www.youtube.com/watch?v=eSb06mh7EHA
Game of Thrones: 5 Bases of Power – added later
https://www.youtube.com/watch?v=92DU70TQSOg&t=18s
https://www.youtube.com/watch?v=VJztnIFPO4o
Ο Brian Tracy για με τους τύπους δύναμης
https://www.youtube.com/watch?v=vilZazhIjoc
Ο Προπονητής Επικοινωνίας Alex Lyon για τους 5 τύπους δύναμης
https://www.youtube.com/watch?v=S4V2FlNR_h4
Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων του Brighton (Brighton School of Business and Management)
https://www.youtube.com/watch?v=eSb06mh7EHA
Game of Thrones: 5 Bases of Power – added later
https://www.youtube.com/watch?v=92DU70TQSOg&t=18s
Χρήσιμοι Συνδέσμοι
Οι πέντε τύποι δύναμης του French και του Raven
https://www.mindtools.com/pages/article/newLDR_56.htm
Οι πέντε μορφές Ηγεσίας
https://www.quickbase.com/blog/the-5-types-of-power-in-leadership
Οι τύποι δύναμης του French και του Raven
http://changingminds.org/explanations/power/french_and_raven.htm
Κατανοώντας από πού προέρχεται η δύναμη
http://www.seahorsed.com/uploads/2/1/8/0/21809032/5sourcesofpower.pdf
Δωρεάν βιβλία Διοίκησης
http://www.free-management-ebooks.com/faqld/leadtheory-05.htm
https://www.mindtools.com/pages/article/newLDR_56.htm
Οι πέντε μορφές Ηγεσίας
https://www.quickbase.com/blog/the-5-types-of-power-in-leadership
Οι τύποι δύναμης του French και του Raven
http://changingminds.org/explanations/power/french_and_raven.htm
Κατανοώντας από πού προέρχεται η δύναμη
http://www.seahorsed.com/uploads/2/1/8/0/21809032/5sourcesofpower.pdf
Δωρεάν βιβλία Διοίκησης
http://www.free-management-ebooks.com/faqld/leadtheory-05.htm